Enflasyon Muhasebesi Sürecinde KOBİ’lerin Karşılaştığı Başlıca Sorunlar

2023 sonu itibarıyla enflasyon muhasebesi, Türkiye’de uzun bir aradan sonra yeniden zorunlu hale geldi. 31 Aralık 2023 tarihli mali tablolar bu çerçevede hazırlanırken, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ’ler) sürecin uygulama aşamasında çeşitli zorluklarla karşılaştı. KOBİ’lerin enflasyon muhasebesine geçiş sürecinde yaşadığı temel sorunlar:

1. Teknik Bilgi ve Kaynak Eksikliği

Birçok KOBİ, enflasyon düzeltmesi gereklilikleri konusunda yeterli bilgiye sahip değildi. Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) ile tam uyumlu bir mali tablo oluşturma pratiği, büyük ölçekli firmalarda dahi yeni sayılabilecek bir süreçken, KOBİ'ler için bu durum daha da karmaşıktı. Bu bilgi eksikliği, doğru ve zamanında düzeltme yapılmasını zorlaştırdı.

2. Yazılım ve Altyapı Sorunları

KOBİ’lerin büyük bir kısmı, muhasebe süreçlerini basit yazılımlarla ya da dış kaynak (muhasebe bürosu) aracılığıyla yönetiyor. Enflasyon muhasebesine uygun yazılım güncellemeleri zamanında yapılmadığında ya da maliyet nedeniyle güncellenemediğinde, uygulama gecikmeleri yaşandı. Bazı firmalar ise verilerini dijital ortamda yeterince düzenli tutmadığı için düzeltme yapmakta zorlandı.

3. Belgelerin Erişilebilirliği ve Geçmiş Veriler

Enflasyon muhasebesi, geçmiş dönem verilerine dayalı düzeltmeler gerektirdiğinden, şirketlerin 2005 yılından sonraki sabit kıymetlere ilişkin maliyet ve amortisman bilgilerine ulaşması büyük önem taşıyordu. Ancak KOBİ’lerde bu tür belgeler çoğunlukla ya eksik ya da dağınık arşivlenmişti. Özellikle amortisman yeniden hesaplamaları ciddi zaman ve emek gerektirdi.

4. Maliyet ve Danışmanlık Giderleri

Süreçte uzman muhasebeci ve mali müşavir desteği alma ihtiyacı doğdu. Ancak KOBİ’ler için bu desteğin maliyeti, özellikle yıl sonu kapanışlarında oldukça yüksek seviyelere çıktı. Aynı şekilde yazılım lisansları, danışmanlık hizmetleri ve iç kaynakların ayrılması gibi nedenlerle, enflasyon düzeltmesi KOBİ bütçelerine ek yük getirdi.

Enflasyon muhasebesi, mali tabloların gerçeğe uygun biçimde sunulması açısından önemli bir adımdır. Ancak KOBİ’lerin bu sürece hazırlanması için teknik destek, rehberlik ve zaman gereklidir. İlerleyen dönemlerde uygulamanın sürdürülebilir ve sağlıklı olması adına KOBİ’lere yönelik özel çözümler ve sadeleştirilmiş kılavuzların artırılması büyük önem taşımaktadır.